Optimaliseer industriële reiniging: het potentieel van Clean in Place (CIP) om water te besparen in de voedingsindustrie

In de voedingsindustrie is water overal: als ingrediënt, koelmiddel en als essentiële bron voor reiniging en hygiëne. Toch kan reiniging alleen al tot 50% van het totale waterverbruik in sommige fabrieken uitmaken.

Of het nu gaat om een brouwerij in Henegouwen, een sauzenfabriek in het Land van Herve, een dessertproductie bij Luik of een slachthuis of vleesverwerking in Wallonië, de vraag blijft dezelfde: hoe garandeer je een onberispelijke hygiëne en verlaag je tegelijk de watervoetafdruk?

België heeft zich intussen verbonden aan verschillende initiatieven voor circulair waterbeheer (Fevia, Wagralim, Green Deal Brouwers, Smart WaterUse, Circular Wallonia). Het optimaliseren van reinigingssystemen is daardoor een strategische prioriteit geworden voor bedrijven in de sector.

Clean in Place (CIP) of Nettoyage en Place (NEP): een belangrijke hefboom voor waterbesparing

Clean in Place (CIP) – of Nettoyage en Place (NEP) – is een geautomatiseerd proces dat productiemiddelen (tanks, leidingen, warmtewisselaars, vulinstallaties…) reinigt zonder demontage. Oorspronkelijk ontwikkeld om hygiëne te garanderen en stilstand te beperken, is CIP vandaag ook een krachtig instrument voor water-efficiëntie.

De belangrijkste voordelen:

• Minder water: geoptimaliseerde cycli, kortere spoelingen en hergebruik van spoelwater.

• Minder energie: nauwkeurige controle van temperatuur en debiet, minder warmteverlies.

• Minder chemicaliën: precieze dosering en biologisch afbreekbare oplossingen.

• Meer voedselveiligheid: uniforme reiniging en minder microbiële risico’s.

• Hogere productiviteit: geen demontage, cycli in daluren, minder productiestops.

De cirkel van Sinner: de sleutel tot het optimaliseren van CIP

Het principe van industriële reiniging is gebaseerd op de cirkel van Sinner, die vier parameters combineert:

1. Mechanische werking (debiet, turbulentie van het water, sproeikoppen),

2. Chemische werking (reinigingsmiddelen, desinfectiemiddelen),

3. Temperatuur (koude of warme spoelingen),

4. Tijd (duur van de reinigingscycli).

Door deze vier hefbomen te combineren kunnen bedrijven hetzelfde hygiëneniveau bereiken met veel minder water. Zo kan meer turbulentie de spoeltijd verkorten, of kan een gerichter reinigingsmiddel het benodigde volume beperken.

Hoe concreet het waterverbruik van CIP verminderen?

Recente studies tonen aan dat de efficiëntie van de voorspoeling niet enkel afhangt van de hoeveelheid water. Debietsnelheid, turbulentie en temperatuur zijn veel bepalender. Met andere woorden: meer water betekent niet per se schoner. Door parameters te optimaliseren (debiet, Reynoldsgetal, contacttijd) kan het verbruik met 20 tot 40% worden verminderd, terwijl het hygiëneresultaat zelfs verbetert.

Andere concrete hefbomen zijn:

• Hergebruik van spoelwater in meerdere cycli.

• Hogeprestatie-sproeikoppen, die de mechanische kracht verhogen met minder water.

• Digitalisering van CIP: sensoren, debietmeters, geleidbaarheidssensoren om spoelingen “on demand” te activeren in plaats van op vaste tijd.

• Warmteterugwinning uit afvalwater om het inkomende water voor te verwarmen.

De impact voor de voedingsindustrie in Wallonië

In een Luikse brouwerij, een sauzenfabriek in Doornik of een diepvriesdessertfabriek in Henegouwen vertalen deze optimalisaties zich in:

• Jaarlijkse besparingen van duizenden m³ drinkwater,

• Lagere kosten voor afvalwaterbehandeling,

• Een meetbare vermindering van de watervoetafdruk – een belangrijke troef voor duurzaamheid en merkimago,

• Vlottere naleving van beleid rond verantwoord watergebruik.

Revalio: uw partner voor het optimaliseren van CIP reinigingssystemen

Bij Revalio ondersteunen we al verschillende voedingsbedrijven in Wallonië bij het optimaliseren van hun reinigingssystemen. Onze expertise rust op drie pijlers:

• Audit en diagnose van het huidige waterverbruik,

• Optimalisatie van reinigingsparameters volgens de cirkel van Sinner,

• Implementatie van innovatieve oplossingen (hergebruik, digitalisering, performante installaties).

Ons doel: u helpen het waterverbruik voor reiniging te verlagen zonder in te boeten op hygiëne of productiviteit.